Với sự năng động, dám nghĩ, dám làm, hội viên nông dân Lù Văn Liên, bản He xã Chiềng Khoang, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La đã và đang nỗ lực vượt khó, sáng tạo, tìm cho mình hướng đi riêng trong phát triển kinh tế ở xã miền núi. Mô hình nuôi Dúi của gia đình ông hiện đang bước đầu mở ra nhiều triển vọng, thôi thúc người dân địa phương đầu tư, phát triển chăn nuôi, vươn lên khởi nghiệp, làm giàu chính đáng, góp phần xây dựng Nông thôn mới.

Trước khi đến với mô hình nuôi Dúi, ông Lù Văn Liên đã trải qua nhiều nghề như chăn nuôi gia súc, gia cầm, buôn bán nhỏ lẻ cá sông Đà ở các chợ phiên trong huyện, song thu nhập cũng bấp bênh, ông luôn trăn trở làm sao tìm kiếm hướng đi mới cho gia đình trong phát triển kinh tế. Sẵn có niềm yêu thích đặc biệt với con Dúi qua báo đài, mạng xã hội, ông đã dành rất nhiều thời gian để tìm hiểu và ấp ủ nuôi con vật này. Tháng 5/2019, với số vốn tích lũy và vay mượn được, ông Liên bắt đầu nuôi và quyết tâm thực hiện mô hình nuôi Dúi mà bản thân ông đã ấp ủ từ lâu. Khởi đầu, ông xây dựng chuồng trại và mua 21 cặp Dúi giống ở tỉnh Tuyên Quang về nuôi. Lúc đầu do chưa biết chăn nuôi và đi đường xa nên về đến nhà vài hôm, Dúi bị tiêu chảy và dần chết hết trong một tuần. Lần thứ 2, ông tiếp tục nhập 25 cặp cũng bị chết gần một nửa do chưa nắm rõ quy trình cho ăn và phòng bệnh cho Dúi. Thua lỗ hai lần đầu tư của ông khoảng 70 triệu. Sau khi nắm bắt được kỹ càng quy trình, kỹ thuật nuôi Dúi ông tiếp tục lấy thêm 25 cặp Dúi về nuôi. Nhờ được nắm vững quy trình kỹ thuật, cách cho ăn, phòng bệnh cho Dúi nên đến nay đàn Dúi của gia đình ông sinh trưởng phát triển tốt. Năm 2021 gia đình đã bán được 50 con. Hiện tại gia đình ông đang duy trì hơn 120 con Dúi mẹ sinh sản và 40 con Dúi đực. 

Ông Lù Văn Liên, Bản He, xã Chiềng Khoang, Quỳnh Nhai, Sơn La chia sẻ:

“Nuôi Dúi thì bước đầu mình cũng học trên các phương tiện thông tin. Nuôi dúi không dễ cũng không khó, quan trọng là mình phải hiểu dúi ăn uống như thế nào. Nếu chịu khó tìm hiểu kỹ về Dúi sẽ rất dễ nuôi, bởi sức đề kháng cao, hầu như dúi không bị bệnh gì nếu người nuôi vệ sinh được chuồng trại sạch sẽ thoáng mát. Trong chăn nuôi cần áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật được cán bộ khuyến nông hướng dẫn; không thể cho nó ăn được vì dính phải nước mưa dúi sẽ bị tiêu chảy. Thức ăn chính là cỏ voi, tre, ngô là cũng sẽ nuôi được, ngoài ra điều kiện gia đình lình có thêm cây chít, cay mía xương… cho ăn dân dã hoàn toàn. Bước đầu mới nuôi nhiều anh em, bà con trong bản cũng đến xem, học hỏi kinh nghiệm, nhiều người cũng muốn nuôi..”

Ông Liên cho biết: Dúi thuộc loại động vật hoang dã nên kỹ thuật nuôi cần thận trọng hơn các loại động vật khác. Bắt buộc phải nắm chắc tập tính, thói quen của nó thì mới phát triển được. Dúi ưa bóng tối, hạn chế ánh sáng trực tiếp và tiếng ồn, ngủ ngày, ăn về đêm. Thức ăn ưa thích của Dúi là cây tre, chít, cỏ voi và một số loại thức ăn bổ sung như mía, ngô, sắn để cấp nước. Nuôi Dúi cần chú ý trong lựa chọn đúng thức ăn, tuyệt đối không sử dụng các loại thức ăn bị ôi thiu hay dính nước mưa để tránh bệnh đường ruột. Dúi hầu như không uống nước nên phân khô, ít mùi, thường 3-4 ngày mới phải dọn chuồng một lần, rất thuận tiện cho việc nuôi nhốt; phân và thức ăn thừa của Dúi có thể ủ làm phân bón cho cây trồng.

Mỗi năm Dúi mẹ sinh sản 3 lứa, mỗi lứa từ 2 đến 5 con, sau 3 tháng có thể xuất chuồng, trọng lượng từ 2 đến 2,5 kg/con. Được xem là đặc sản của vùng núi, thịt Dúi thơm, ngon, mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cao nên việc tiêu thụ Dúi rất thuận lợi. Theo giá thị trường, Dúi thương phẩm gia đình đang bán có giá thành khoảng 450 Nghìn đồng/kg; dúi giống bán giá khoảng 1,5 - 2 Triệu đồng/cặp. Mô hình nuôi Dúi của gia đình ông Liên mỗi năm trừ chi phí, cho thu nhập trên 100 triệu đồng, mở ra hướng đi mới cho hội viên nông dân trong và ngoài xã học tập và làm theo.

Ông Cà Văn Sáng, Chủ tịch Hội nông dân xã Chiềng Khoang, Quỳnh Nhai, Sơn La cho biết:

 “Trong thời gian qua, hội viên nông dân trong xã luôn tích cực tham gia phát triển kinh tế. Mô hình nuôi Dúi của hội viên nông dân Lù Văn Liên đã và đang đem lại thu nhập ổn định. Tới nay, hội nông dân xã sẽ nhân rộng thêm mô hình tại các bản khác để các hội viên cùng nuôi và phát triển kinh tế…”

Những bước đi đầu tiên từ mô hình nuôi Dúi của ông Liên đã thêm một lần nữa khẳng định, về ý chí, sự đầu tư và ham học hỏi của người nông dân trong lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng ngay trên chính mảnh đất quê hương. Mô hình nuôi Dúi của gia đình ông đã cho thấy bước đầu đạt hiệu quả nhất định. Góp phần tiếp thêm sức mạnh cho phong trào phát triển kinh tế hội viên Nông dân trên địa bàn huyện; được cấp ủy chính quyền địa phương ghi nhận và đánh giá tốt. Hiện gia đình ông Liên đang dự định mở rộng diện tích nuôi, tăng số lượng nuôi để tạo hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập, góp phần trong xây dựng Nông thôn mới tại địa phương.

Lãnh đạo UBND xã và HND xã kiểm tra mô hình nuôi Dúi của hội viên nông dân

Đàn Dúi thương phẩm của hộ gia đình ông Lù Văn Liên, bản He xã Chiềng Khoang

Ông Lù Văn Liên tích cực học hỏi kinh nghiệm đàu tư nuôi Dúi

Tin tưởng rằng, những hoài bão, ước mơ và cả những nỗ lực của hội viên nông dân Lù Văn Liên sẽ sớm thành công và trở thành điểm sáng trong phong trào nông dân Sơn La thi đua phát triển kinh tế, xây dựng Nông thôn mới./…

 Bài và ảnh:  Văn Thiệu- Hoàng Thành