Quỳnh Nhai là huyện di dân TĐC nằm trong vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, có lợi thế về diện tích mặt nước lòng hồ lớn. Những năm qua, cùng với việc tập trung ổn định đời sống nhân dân. Đảng bộ, chính quyền huyện cũng đã tập trung triển khai thực hiện các giải pháp tuyên truyền hỗ trợ người dân trên địa bàn đã tích cực phát triển nghề nuôi cá lồng, liên kết thành các hợp tác xã thủy sản để nâng cao chất lượng sản phẩm và tạo lợi thế trong việc tiêu thụ sản phẩm ra thị trường; mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế của địa phương... 

Sau khi hồ thủy điện Sơn La tích nước, huyện Quỳnh Nhai có hơn 10.500 ha mặt nước, đây là tiềm năng để huyện phát triển nuôi trồng thủy sản. Để phát huy tiềm năng, lợi thế mặt hồ huyện tuyên truyền, hỗ trợ người dân phát triển nuôi cá lồng; cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của tỉnh liên quan đến phát triển thủy sản, xây dựng HTX... Nhờ đó, số lượng các HTX thủy sản trong huyện ngày càng tăng. Thương hiệu cá lòng hồ Sông Đà tại huyện Quỳnh Nhai bước đầu được thị trường, người tiêu dùng ưa chuộng và được tiêu thụ với khối lượng lớn, kể cả nguồn thủy sản tự nhiên và thủy sản nuôi trong lồng, được thu gom vận chuyển về các khách sạn, nhà hàng trong tỉnh và các tỉnh lân cận. Hiện nay, toàn huyện Quỳnh Nhai 256 ha diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản với hơn 4.000 lồng cá. Tổng sản lượng nuôi trồng và khai thác thủy sản toàn huyện đạt hơn 1.800 tấn, trong đó, sản lượng thủy sản nuôi trồng được là hơn 1.200 tấn/năm. Nuôi trồng thủy sản đã và đang đem lại nguồn sinh kế bền vững, thu nhập ổn định cho bà con vùng lòng hồ Quỳnh Nhai nhiều năm qua.

Xã Chiềng Bằng trước đây được coi là vựa lúa của huyện Quỳnh Nhai, nhưng từ khi Nhà máy thủy điện Sơn La tích nước, Chiềng Bằng đã tập trung chuyển đổi cơ cấu sản xuất, khai thác hiệu quả gần 2.000 ha mặt nước hồ thủy điện để nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, trở thành một trong những xã có diện tích nuôi trồng thủy sản lớn của huyện Quỳnh Nhai. Đến nay, toàn xã đang có 13 hợp tác xã (HTX) hoạt động trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản với hơn 2.600 lồng cá, chiếm hơn 60% tổng số lồng cá của toàn huyện; sản lượng thủy sản nuôi trồng và đánh bắt đạt 340 tấn/năm.

Nhờ lợi thế về diện tích mặt nước lòng hồ và tiện đường giao thông đi lại đã tạo điều kiện thuận lợi giúp nghề nuôi cá lồng tại Chiềng Bằng phát triển. Mỗi HTX quy tụ khoảng từ 10 đến 30 thành viên, liên kết cùng nuôi cá lồng và quy tập sản phẩm về một mối để tiêu thụ ra thị trường trong và ngoài huyện.

HTX An Bình, xã Chiềng Bằng là đơn vị tập hợp 18 gia đình thành viên. Các hộ liên kết nuôi trồng thủy sản tại khu vực cảng cá Chiềng Bằng. Sản phẩm chính của HTX chủ yếu là: cá trắm, chép, lăng, nheo,… Quy trình nuôi trồng tại đây được thực hiện khá bài bản từ khâu chọn giống, thức ăn cho cá, cho đến chăm sóc, phòng bệnh và thu hoạch. Chu kỳ nuôi thường là từ 7-12 tháng. Theo tính toán của người dân nuôi cá lồng, mỗi lồng cá khoảng 3 tạ cá cho thu lại từ 20 đến 24 triệu đồng, lợi nhuận  sau trừ chi phí, người dân còn lãi khoảng 13 triệu đồng/lồng cá. 

Theo thông tin từ các cơ quan chuyên môn, hiện huyện Quỳnh Nhai có 25 hợp tác xã thủy sản đang hoạt động hiệu quả. Các HTX đã và đang làm tốt khâu liên kết thành viên, các hộ gia đình nuôi cá lồng, liên kết trong chăm sóc nuôi trồng và tiêu thụ sản phẩm. Những năm qua, huyện phối hợp với các ngành chức năng để khảo sát công bố chỉ dẫn địa lý đối với sản phẩm cá vùng lòng hồ sông Đà Quỳnh Nhai; tăng cường chất lượng hoạt động của Tổ tư vấn thủy sản, tập trung hỗ trợ, định hướng phát triển mô hình HTX nuôi cá lồng trên lòng hồ theo tiêu chuẩn VietGAP, tìm kiếm các đơn vị, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho các HTX...

Cá sông Đà Sơn La được thương lái mua và xuất bán tại thị trường các thành phố lớn

Nghề nuôi cá lồng trên sông Đà cho thu nhập ổn định

Sắp tới, huyện tiếp tục các triển khai các giải pháp để tăng cường thu hút vốn đầu tư, các nhà doanh nghiệp phát triển nuôi cá lồng và du lịch thủy sản; tập trung hướng dẫn, mở lớp tập huấn về chuyển giao kỹ thuật, phòng bệnh cho thủy sản, nâng cao chất lượng hoạt động của các hợp tác xã, giúp phát huy tốt tiềm năng của huyện vùng lòng hồ và tạo sinh kế bền vững cho bà con nhân dân trên địa bàn./…

Văn Thiệu Trung tâm TT-VH Quỳnh Nhai Sơn La